اصول نگهداری از طیور

2020/07/05 2494 بازدید
اصول نگهداری از طیور

مقدمه

مرغ از جمله پرنده هایی است که توجه بسیار از فعالان صاحب نظر در زمینه جوجه کشی و همچنین پرورش دهنده ها را به خود جلب کرده است . این پرنده به دلیل سودآوری بالا حاصل از فروش تخم و گوشت و حتی جوجه باعث در میان محبوبیت خاصی را نظر پرورش دهنده و حتی مصرف کننده خلق کرده است . اگر شما نیز از جمله افرادی هستید که باور دارند نگهداری مرغ می تواند سودآوری بالایی داشته باشد توصیه می کنم که این مقاله را که به اصول نگهداری از طیور نیز اشاره شده است ، با دقت تا آخر مطالعه نمایید .

 

مرغ

پرورش مرغ

علت اصلی پرورش مرغ:

امروزه به هر فروشگاهی مراجعه نمایید مشاهده خواهید کرد که یخچال ها پر از گوشت مرغ می باشد . حائز اهمیت است بدانید که در همه فروشگاه ها و سوپر مارکت ها تخم مرغ نیز به فراوانی یافت می شود . گوشت و تخم که هر دو از مرغ به دست می آیند یکی از نیاز های اصلی مردم می باشد و هر خانواده بدون استثنا به طور کلی روزانه ، هفتگی و در برخی موارد ماهانه از آن محصولات برای تغذیه بهره می برند .

از این رو می توان این استنباط را کرد که مصرف تخم و گوشت مرغ یک نیاز ثابت و غیر قابل جایگزین می باشد بنابراین پرورش مرغ محلی با بهره گیری از یک برنامه مدون می تواند سود دهی بسیار بالایی را به ارمغان بیاورد . یکی از ویژگی های منحر به فرد پرورش و نگهداری مرغ نیاز به سرمایه اولیه کم می باشد .

انجام هر کاری مستلزم رعایت برخی نکات می باشد که می تواند میزان سود دهی را به صورت کامل مشخص نماید . پرورش مرغ زمانی می تواند سودآوری بالایی داشته باشد که به صورت پرورش دهنده به صورت کاملاً صنعتی آن را دنبال کند .

اهميت پرورش طيور:

يكي از بهترين راههاي دستيابي به پروتئين حيواني (گوشت مرغ و تخم مرغ) پرورش طيور مي باشد چرا كه با رعايت اصول فني پرورش طيور، پرورش طيور، پروتئين با قيمت ارزان، كيفيت بالا و در زمان كوتاه توليد مي شود.

گوشت مرغ و تخم مرغ بعنوان منابع غني از پروتئين، در سال هاي اخير بطور وسيعي در تغذيه انسان در دنيا و كشور ما مورد استفاده قرار گرفته است. بطوريكه بعضي از كشور ها كه از نظر مراتع فقير هستند گوشت طيور بسرعت جايگزين گوشت ساير دامها گرديده است.

گوشت مرغ از لحاظ ارزش پروتئين و تناسب اسيدهاي آمينه نسبت به گوشت قرمز برتري دارد.  همچنين از نظر ارزش بيولوژيكي مقام اول پروتئين را تخم مرغ داراست.

موفقيت صنعت پرورش طيور در دنيا اكنون به چهار دليل عمده زير است:

1- سادگي تاسيس مجتمع هاي پرورش طيور

2- مقرون به صرفه بودن گوشت طيور

3- مناسب بودن آن براي فرآوري

4- تركيب مطلوب گوشت مفيد در ارتباط با سلامتي انسان.

طيور را مي توان با ضايعات مواد غذايي و دانه هاي درجه 2 و 3 تغذيه كرد و آن بدليل ضعيف بودن حس چشايي آنهاست.

ضريب تبديل غذايي عبارتست از غذاي خورده شده به وزن نهايي طيور و هر چه اين نسبت كمتر باشد بهتر است. ضريب تبديل غذايي طيور در حدود 2 است در حالي كه در مورد گوساله 8 مي باشد.

طيور جاي كمي را براي پرورش مي گيرند بطوريكه در هر متر مربع 10 عدد جوجه را روي بستر مي توان پرورش داد. برگشت سرمايه نيز در پرورش طيور بسيار سريع است و در كار كشاورزي هيچ كاري مانند پرورش طيور برگشت سريع سرمايه را ندارد.

بطور كلي زنجيره توليد در مرغداري از حلقه هاي زير تشكيل شده است:

1- مزارع توليد تخم مرغ

2- كارخانجات جوجه كشي

3- مزارع توليد گوشت مرغ

-4 مزارع توليد تخم مرغ

5- كارخانجات تهيه خوراك

سیستم ها و تجهیزات گرمایشی و سرمایشی:

جوجه کشی به طور کلی از دو دوره ستر و هچر تشکیل شده است . جوجه ها بعد از گذراندن هچر یعنی درواقع 1 روز بعد از خروج از تخم در یک دمای مناسب معادل 37 درجه سانتی گراد نگهداری می شوند . توجه داشته باشید که اگر جوجه ها بعد از خروج از تخم به یک محیط گرم و مناسب انتقال داده نشوند به احتمال زیاد دچار استرس سرمایی می شوند که این به نوبه خود سیستم دفاعی جوجه ها را در معرض خطر قرار می دهد از این رو بهره گیری از سیستم های گرمایش در محل نگهداری جوجه ها امری بسیار مهم و ضروری می باشد .

شما می توانید از انواع سیستم ها و تجهیزات بروز از جمله انواع هیتر ها که در سایز های مختلف برای فضاهای مختلف طراحی شده اند استفاده نمایید . علاوه بر این جهت گرم کردن محل نگهداری جوجه ها می توانید از لامپ های مخصوص این کار نیز بهره ببرید .

 

سالن مرغداری

یک نمونه سالن پرورش مرغ

 

بعد از هچ و خروج جوجه ها از تخم جهت انتقال جوجه ها به محیط دیگر ابتدا لازم است که شما دمای محیط نظر را به 32 یا 33 درجه برسانید . شما می توانید با گذشت هر 7 روز از عمر جوجه ها دمای محیط مورد نظر را 4 درجه کاهش دهید . با ادامه این وضعیت دما در هفته 4 و 5 به 20 یا 21 درجه خواهید رسید .

توجه داشته باشید که اگر انتقال جوجه ها در فصل های گرم انجام شود و یا اگر مکانی که برای این کار در نظر گرفته اید در یک شهر گرم واقع شده باشد لازم است که شما از سیستم های سرمایش برای پایین آوردن دما و معتدل سازی هوای محیط بهره گیری کنید .

حائز اهمیت است بدانید که برای بهره گیری از تجهیزات گرمایشی نیز باید همین طرز عمل انجام شده و قدم به قدم رعایت شود به طوری که اگر دمای داخل سالن بیش از 33 درجه باشد باید با بهره گیری از سیستم های سرمایش اقدام به پایین آوردن آن نمایید سپس باید دما را قدم به قدم با گذشت زمان باید به 21 یا 22 درجه کاهش دهید .

سيستم هاي مختلف پرورش:

برنامه مديريت مرغداري بر اساس نوع كف سالن متغير خواهد بود. اين بسترها شامل: بستر تمام پوشال، بستر نرده پوشال يا توري پوشال، بستر تمام نرده و بستر تمام توري.

*. هر كدام از اين سيستم ها مديريت خاص خود را مي طلبد.

سيستم بستر تمام پوشال

اگر تمام قسمتهاي كف سالن از بستر پوشال پوشيده باشد بايد تمام وسايل بطور يكنواخت در طول سالن پخش گردد. اگر فاصله پرنده تا آبخوري و دانخوري كم باشد ميزان مصرف آب و دان بيشتر بوده و استرس كمتر خواهد شد. بعلاوه طيور در داخل سالن معمولا بصورت گروههايي دور هم جمع مي شوند و هر گروهي از آبخوري و دانخوري منطقه نسبتا كوچك خود استفاده مي كنند. و بر اساس اين نظم اجتماعي طيور تمايل ندارند كه به قسمتهاي ديگر سالن رفت و آمد كنند.

سيستم بستر نرده –پوشال

در اين سالن ها قسمتي از سالن را نرده و قسمتي ديگر از پوشال پوشيده شده است. و طيور براي عبور از نرده بايد آموزش داده شوند.  در اكثر اين سالنها آبخوري و دانخوري روي نرده قرار مي گيرد. زيرا مدفوع روي بستر نرده اي ريخته شود تا از يك طرف بيماريهايي مانند كوكسيدوز و از طرف ديگر بيماريهاي تنفسي ناشي  ازتصاعد گاز آمونياك و عفونتهاي پا را بتوان كنترل كرد. اين سيستم اغلب براي پرورش مرغهاي مادر بكار گرفته مي شود.

در اين سيستم تمامي آبخوري ها و دانخوري ها تا قبل از سن 8 روزگي بايد روي پوشال نصب گردد. تا اينكه جوجه ها ياد بگيرند روي بستر نرده بروند. در اوايل دوره پرورش جوجه‌ها تمايل به استفاده از بستر پوشال را دارند ولي به محض بزرگ شدن تمايل به استفاده از بستر نرده زيادتر مي گردد.

 

سيستم تمام نرده : Full Slat

در اين سيستم كف سالن كاملا از نرده پوشانده شده است و بيشتر در مورد پولتهاي تخمگذار تجاري استفاده مي گردد و مشكلات مديريتي كمتري دارند.

سيستم قفس:

از اين سيستم براي پرورش مرغهاي تخم گذار تجاري استفاده مي گردد. اگر براي پرورش مرغ مادر از اين سيستم استفاده گردد. حتما بايد از تلقيح مصنوعي نيز براي بارور كردن تخمها استفاده گردد.

 


 

سالن هاي پرورش طيور

1- سالن پنجره دار

اين سالن پنجره داشته و نور آن بطور طبيعي تامين مي گردد و  ميزان نور را در اين سالن ها نمي توان كنترل كرد.

 

2 – سالن با سيستم بسته يا بدون پنجره  window – Less

از متداولترين سالنها ي مرغداري مي باشد. از نظر كنترل نور و حرارت و شرايط محيطي بهترين  را دارند. اين سالنها هيچگونه پنجره اي ندارند. در اين نوع سالنها هواي تازه از طريق كانالهايي وارد سالن شده و از طريق هواكشهاي خروجي خارج مي گردند. و براي روشنايي بجاي نور طبيعي از نور مصنوعي استفاده مي كنند. در فصول گرم براي خنك كردن سالن از روشهاي خاصي استفاده مي شود. در اين سالن ها عايق بندي يك ضرورت است و ديوارها و سقف ها بايد عايق بندي شوند.

عرض اين سال ها بين 2/12 تا 5/16 متر متغير است ولي در عرضهاي بزرگتر تهويه با مشكل مواجه خواهد شد. در سالنها ي بسته براي تامين گاز اكسيژن و خروج گازهاي سمي مانند آمونياك و دي اكسيد كربن و همچنين تامين حرارت مناسب بايد جريان هوا وجود داشته باشد.

معمولا در اين سالنها از هواكشهاي با قطر 1 تا 40/1 سانتيمتري استفاده مي كنند كه در هر دقيقه مي توانند 283 تا 850 متر مكعب هوا را جابجا كنند. شكل سقف اين نوع سالنها غالبا شيرواني است.

در سيستم بسته ميزان هواي خروجي بايد كمي بيشتر از هواي ورودي باشد اين عمل باعث ايجاد فشار منفي در سالن مي‌گردد. ميزان هوايي كه لازمست توسط هواكشها خارج گردد بستگي به نوع طيور، سن، اندازه بدن، كيفيت عايق و دماي داخل و بيرون سالن دارد.

3- سالن مرغداري با سيستم باز يا دو طرف باز open – Sided

اين سالن ها بيشتر در مناطق معتدل دنيا قرار دارند. و تهويه سالن متكي به جريان طبيعي هواست و براي جابجايي بهتر هوا مي توان از هواكش‌هاي كمكي استفاده كرد. ارتفاع اين سالن ها غالبا 4/2 متر است در مناطق با حرارت بالا تا 3 متر نيز مي توان ارتفاع سالن را در نظر گرفت. شكل سقف نيز غالبا شيرواني است و شيب خيمه آن  تا  است. براي خارج نمودن گرما مي توان از هواكشهاي سقفي استفاده نمود. عرض سالنها ي باز در حدود 8/9 تا 2/12 متر مناسب است.

4-  سالن هاي پرده دار Curtain – Sided

اين گونه سالن ها مانند سالن دو طرف باز هستند با اين تفاوت كه در دو طرف سالن پرده هايي از جنس برزنت با پلاستيك مخصوص متحرك نصب گرديده است كه توسط وينچ و كابل قابل حركت بصورت اتوماتيك را دارد. اين سالنها را در مناطق معتدلي كه هوا پايداري كمتري دارد مورد استفاده قرار مي گيرد. در مورد ديواره هاي طولي حدود   تا   ديوار باز است.

*.امروزه با ابتكارات افراد سالنهاي دو طبقه نيز براي پرورش مرغ احداث گرديده است.

5- سيستم پرورش آزاد Free Range

اين روش بين طرفداران حقوق حيوانات محبوبيت زيادي دارد. در اين سيستم هم از لانه و هم از گردشگاه استفاده مي گردد. در اين روش طيور كمتر در حالت تنش قرار دارند و كيفيت گوشت و تخم مرغ نيز بهتر از سيستم پرورش متراكم در سالن است.

و دیگر سیتم های پرورشی ….


تغذیه مرغ:

یکی از عواملی که در رشد جوجه ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تغذیه آنها می باشد . برای افزایش سرعت رشد جوجه ها توصیه می شود که پرورش دهنده اجازه دهد جوجه ها آزادانه از دانخوری ها تغذیه نمایند . علاوه بر این استفاده از فاکتور های غذایی مقوی در تغذیه جوجه ها از اهمیت بالایی برخوردار است .

فاکتور های غذایی باید سرشار از انواع فیبر های انرژیی زا ، انواع پروتئین ها ، املاح ، مواد مینرال یا همان معدنی و … باشد . میزان غذایی که در اختیار جوجه ها و گله پرورشی قرار داده می شود باشد متناسب با تعداد و سن گله باشد .

اگر مقدار غذا کمتر از حد استاندارد باشد به زبان ساده می توان گفت جوجه ها انرژی لازم را از غذا دریافت نخواهند کرد که این خود باعث پایین آمدن سرعت رشد و ضعیف بودن سیستم دفاعی آنها می شود . این در حالی است که اگر غذای گله بیش از حد نیاز باشد فشار متابولیسمی به میزان قابل توجهی در جوجه ها افزایش پیدا می کند .

در امر تغذیه جوجه ها 20 روز اول باید تنها دانه های خرد شده که با نام کِرامبِل نیز شناخته می شود به عنوان غذا برای جوجه ها در نظر گرفته شود . بعد از این مرحله نوبت به استفاده از پلیت ها برای تغذیه جوجه ها می شود . بادام زمینی ، کنجاله کنجد ، پودر ماهی ، ذرت ، گندم ، برنج و … غذا های بسیار مقوی می باشند که برای تغذیه گله پرورشی می توان مورد استفاده قرار دارد .

 

تغذیه مرغ

یکی از روش های تغذیه در مرغداری ها

 

سیستم آب مرغداری

آب : اهمیت آبدهی مناسب در پرورش مرغ

آب از دیگر موارد مهم در مسئله پرورش مرغ می باشد . حائز اهمیت است بدانید که هر چه جوجه ها رشد می کنند میزان بهره گیری و مصرف آب در آنها نیز افزایش پیدا می کند . به همین دلیل باید به برخی نکات توجه شود :

– آب مورد استفاده برای پر کردن آبخوری ها باید کاملاً پاکیزه و فاقد کوچکترین آلودگی و سختی باشد .

– برای بالا رفتن میزان رشد و سلامتی جوجه های می توانید همواره برخی از ویتامین های لازم را به داخل آبخوری بریزید .

– آبخوری ها روزانه باید 3 بار شسته و ضدعفونی شوند .

– آبی که برای نوشیدن جوجه ها در نظر میگیرید باید دارای دمایی بالغ بر 25 درجه باشد .

– باید آب خوری ها متناسب با تعداد جوجه ها باشد تا از ازدیاد بیش از اندازه آنها جلوگیری شود .

 

آبخوری مرغ

یک نمونه آبخوری برای مرغ ها

 

نور دهی در مرغداری

نوردهی ایده آل و تاثیر آن در زمان بلوغ مرغ تخم گذار

افرادی که پیرو روش های سنتی به نگهداری و پرورش مرغ می پردازند بر این باوراند که تخم گذاری مرغ ها تنها از فصل بهار شروع می شود و این در حالی است که نحوه عملکرد و نتیجه گیری در مرغداری این باور را به طور کامل نقض می کند . حائز اهمیت است بدانید که نور دقیقاً از طریق چشم های پرنده نفوذ کرده و اعصاب لازم را تحت تاثیر خود قرار داده و آن را تحریک می نماید ، ثمره این تحریک به مغز منتقل می شود .

در این حالت مغز دستور های لازم را صادر می نماید تا غده های قرار گرفته در اندام های جنسی پرنده هورمون های لازم را ترشح می نماید و سبب بلوغ جنسی شود . این مورد تولید تخم مرغ را به دنبال دارد . ابلته باید به این نکته نیز توجه داشت که نوردهی نیز با پیروی از برخی قانون ها و استانداردهای صورت می گیرد که عدم رعایت آنها می تواند سبب وارد شدن خسارت هایی شود .

 

نوردهی مرغداری

اهمیت نوررسانی مرغداری

 

زمان مناسب برای نوردهی

نور دهی به این معنا نیست که شما از روز اول اگر مدت زمانی روشنای را در محیط نگهداری پرنده ها بیشتر کنید نتیجه بهتری بدست خواهد آورد بلکه این پروسه مستلزم پیروی از برخی قانون ها و فرمول ها می باشد . از سن 3 روزگی تا آخر 5 ماهگی باید روزانه 8 ساعت نور (روشنایی) و 16 ساعت خاموشی (تاریکی) در نظر گرفته شده و اعمال شود .

در این پروسه چند روزه نباید با کوچکترین تغییری مواجه شود . توجه داشته باشید که در ساعت های تعیین شده برای خاموشی نباید اجازه دهید نور از هیچ روزنه ای به داخل سالن وارد شود . بعد از اتمام دوره 5 ماهه تعیین شده باید زمان نور دهی به 13 ساعت در هر 24 ساعت افزایش پیدا کرده و در هر 7 روز 15 دقیقه نیز به این میزان افزوده شود .

این امر باعث می شود نور دهی به طور کلی به 14 ساعت در هر 24 ساعت برسد . از این رو مرغ ها در دوران نوردهی 14 ساعت نور و 10 ساعت خاموشی خواهند داشت .

باید به این نکته نیز توجه شود که ساعت نوردهی به مرغ تخم گذار در دوره تخم گذاری نباید تحت هیچ شرایطی کاهش پیدا کند . این در حالی است که افزایش نور دهی نیز می تواند صدمات جبران ناپذیری چون پوسته نازک تخم مرغ ، تخم مرغ کمردار و در نتیجه بالا رفتن میزان مرگ و میر را به همراه داشته باشد .

مرغداری و سالن پرورش مرغ باید در چه جاهایی احداث نشود ؟

باید توجه داشت مرغداری و سالن پرورش طیور را نمی توان در هر محلی احداث نمود چرا که این کار نیز مستلزم در نظر گرفتن برخی استاندارد ها می باشد . مکان های بسیار شلوغ و مهم تر از همه محیط های آلوده برای این کار مناسب نمی باشد . محیطی که برای احداث سالن پرورش مرغ در نظر میگیرید باید به برق ، آب و سایر موارد مشابه که از اهمیت بالایی برخوردار بوده و ضروری می باشند دسترسی داشته باشد چرا که در صورت نبود آنها شما مجبور به پرداخت هزینه های گزاف خواهد بود تا آنها را تهیه نمایید .

توجه به کوچک ترین نکته ها در این زمینه می تواند در راندمان کار شما نقش بسزایی داشته باشد . برای نمونه محلی که برای احداث سالن در نظر میگیرید باید برای رفت و آمد کارگر ها و سایر افراد دشوار نباشد از این رو می توان این استنباط را کرد که در نظر گرفتن مکان های پست یا بلند برای این کار به هیچ عنوان مناسب نمی باشد .

علاوه بر این محیط هایی که بسیار تحت تاثیر باد قرار می گیرند نیز مناسب این کار نمی باشند . آخرین مواردی که باید به آن توجه نمایید محیط ها و مکان های تحت کنترل محیط زیست می باشد چرا که احداث سالن یا مزرعه در این مناطق اکیداً ممنوع می باشد .

سالن مرغداری

یکی از انواع سالن مرغداری

 

 


**      شرکت زرین سنبل آذربایجان ( علی نژاد )      **


اشتراک گذاری :

برچسب ها برچسب‌ها:


مطالب مرتبط


برندهای تجاری شرکت زرین سنبل آذربایجان